از وعدههای پوپولیستی تا ضرورت حرکت به سوی شهرهای هوشمند
به گزارش جایگاه خبر، این روزها، با توجه به تحولات جهانی در حوزه مدیریت شهری و حرکت به سمت ساخت و توسعه شهرهای هوشمند، بسیاری از کلانشهرها در تلاشند تا با استفاده از فناوری و رویکردهای نوین، کیفیت زندگی شهروندان را بهبود بخشند. اما متاسفانه در تهران، شاهد این هستیم که شهرداری تحت مدیریت آقای زاکانی نه تنها به سمت این تحولات نرفته، بلکه در بسیاری از حوزهها به روندهای سنتی و قدیمی پایبند مانده است که هیچ گونه اثر ملموس و پایداری بر مشکلات اساسی شهر ندارد.
شهر تهران با چالشهای عظیمی مواجه است. از ترافیک شدید گرفته تا آلودگی هوا، از ضعف در حملونقل عمومی و فرسودگی زیرساختها گرفته تا نارضایتی گسترده شهروندان از خدمات شهری. در این شرایط، به جای آن که رویکردهای نوین در جهت مدیریت هوشمند شهری که بر پایه دادهها و فناوریهای نوین استوار است اتخاذ شود، شاهد برنامهریزیهایی از جنس وعدههای پوپولیستی هستیم که نه تنها مشکل اصلی شهر را حل نمیکند، بلکه مشکلات جدیدی را نیز به وجود میآورد.
در دوران مدیریت گذشته، یعنی در زمان آقای قالیباف، برای ارائه خدمات اجتماعی و فرهنگی به مردم، ۵۲ سرای محله ساخته شد. اما بررسی عملکرد این سرای محلات نشان میدهد که با وجود هزینههای هنگفت، نتایج آن بسیار محدود بوده است. این سرای محلات در حقیقت به جای ارائه خدمات اساسی و به روز، به یک بنگاههای خدماتی تبدیل شدند که برای پاسخ به نیازهای اساسی شهری بهویژه در حوزه آموزش و فرهنگ، ناکافی بودند. در این میان، آقای زاکانی به جای بازنگری و بهروزرسانی زیرساختهای شهری، به وعدههای مشابهای چون ساخت مجتمعهای آموزشی پرداخته است که در شرایط کنونی، در بسیاری از موارد نه تنها نیاز اصلی مردم را برطرف نمیکنند، بلکه بیشتر از آنکه به حل مشکلات اساسی شهر کمک کنند، باعث هدر رفت منابع و تمرکز بر پروژههایی میشوند که به هیچ عنوان اولویت ندارد.
از منظر مدیریت هوشمند شهری، تمرکز بر توسعه فناوریها، بهبود زیرساختهای حملونقل عمومی، بهبود کیفیت خدمات شهری و توجه به محیط زیست میتواند باعث تحول واقعی در زندگی شهری شود. متاسفانه، حمل و نقل عمومی تهران همچنان به شیوههای سنتی و ناکارآمد اداره میشود، در حالی که دنیا به سمت سیستمهای حملونقل هوشمند و پایدار حرکت کرده است. همچنین، وضعیت مبلمان شهری و بوستانها در تهران به هیچ عنوان با استانداردهای جهانی همراستا نیست و عملاً بسیاری از این فضاها فرسوده و بیاستفاده ماندهاند.
در زمینه بازیافت و مدیریت پسماند نیز، با وجود ظرفیتهای بالقوه برای بهرهبرداری از فناوریهای نوین، روشهای سنتی و ناکارآمد همچنان ادامه دارد. این وضعیت در حالی است که در بسیاری از شهرهای پیشرفته جهان، بازیافت زبالهها به یک صنعت پر درآمد و پایدار تبدیل شده است.
آقای زاکانی، اگرچه هدف ساخت ۸۰ مجتمع آموزشی ممکن است از نظر اجتماعی مطلوب به نظر برسد، اما واقعیت این است که برای حل مشکلات بنیادین تهران، این وعدهها و پروژههای بزرگ بدون توجه به زیرساختهای ضروری، تنها به اتلاف منابع منجر خواهد شد. بهجای تمرکز بر پروژههای نمایشی و وعدههای بلندمدت که در عمل بهراحتی اجرایی نمیشوند، ضروری است که اولویتها بهبود سیستم حملونقل عمومی، ارتقاء کیفیت خدمات شهری، بازسازی فضاهای عمومی و استفاده از فناوریهای نوین برای مدیریت شهری باشد.
مدیریت هوشمند شهری یعنی استفاده بهینه از منابع، تحلیل دادهها برای اتخاذ تصمیمات هوشمندانه و تمرکز بر رفاه و کیفیت زندگی شهروندان. عمر مدیریت آقای زاکانی به سرعت در حال گذر است و بهتر است بهجای تمرکز بر وعدههای بیاساس، عملکرد واقعی و قابل لمس ارائه دهید. تنها در این صورت است که میتوان به تهران آیندهای پایدار و هوشمند امیدوار بود.
محسن وثوقی کنشگر و فعال مدیریت شهری و توسعه پایدار